Αιμίλιος Γάσπαρης
(Αγιορείτικα Στοιχεία από ένα
ταξίδι στη δεκαετία 70-80)
Τρίτη 6/7/1976 και ώρα
12.15΄αναχώρηση από Ιερισσό με καραβάκι και δια μέσω του ταρσανά της Μονής
Χιλανδαρίου, της Μονής Εσφιγμένου, Βατοπαιδίου, Παντοκράτορος και Σταυρονικήτα
φτάσαμε στη Μονή Ιβήρων. Ώρα 17.30΄με λεωφορείο για τις Καρυές. Επίσκεψη στο Πρωτάτο,
στη Μονή Κουτλουμουσίου και στο κονάκι των Βουλγάρων. Αυτό σε θέση ψηλή,
περίοπτο και πολυώροφο με καφετιά πέτρα υψώνεται. Αψιδωτές πόρτες και παράθυρα
και μπαλκόνια με σιδεριές. Λιθοδομή κανονική και περιποιημένη.
Μας άφησε το καραβάκι στον
απλόχωρο ταρσανά της μονής. Κληρικοί και λαϊκοί, άλλοι περιμένουν την αναχώρηση
κι άλλοι το λεωφορείο για τα ενδότερα. Το είδαμε να κατηφορίζει από το
κακοτράχαλο δρόμο αγκομαχώντας. Έχοντας ξεδιψάσει και στεγνώσει από την αλμύρα
του Στρυμονικού κόλπου και μέσα στα μάτια η εικόνα, η πρώτη της Μονής των
Ιβήρων, πήραμε την ανηφόρα για τις Καρυές. Στην αρχή χαμόκλαδα σε μια οργιώδη
βλάστηση, ευωδιάζοντας πυκνά και πολύχρωμα. Ο ουρανός και η θάλασσα έδεναν με
τις πλαγιές του Άθωνα σε όλες τις αποχρώσεις του πράσινου. Βαθύ πράσινο,
ανοιχτό πράσινο, κίτρινο και ώχρα. Πράσινο της θάλασσας και γαλαζοπράσινο.
Στενός και χωμάτινος ο δρόμος, σε πολλά σημεία τον σκέπαζαν τα πλούσια
φυλλώματα των μεγάλων δέντρων. Εύφορη γη, σπαρμένες μέσα στο δάσος οι σκήτες
και παλιά χαλάσματα, ενθυμήσεις της πίστης και ερείπια κισσοπλεγμένα, πόρτες
στο πουθενά και αετώματα. Λαμπρά δείγματα μιας συνεχιζόμενης και ριζωμένης
θρησκείας. Μυρωδιές διάχυτες, αισθησιακές και γονιμοποιές στην πορεία
προς τα πάνω και στις στροφές προς στις Καρυές, την πρωτεύουσα του Όρους.
Προσμονή για το αντίκρισμα της σεμνής πόλης του Πρωτάτου.
Τετάρτη 7/7/1976. Ξανά
Πρωτάτο και μετά Ιερά Επιστασία. Αναχώρηση στις 8.30΄για Βατοπαίδι με τα πόδια.
Ρωσική Σκήτη του Αγίου Ανδρέα και Αθωνιάδα Σχολή. Υπέροχη διαδρομή ανάμεσα σε
δάσος με πηγές και πλούσια βλάστηση. Στο Βατοπαίδι στις 12.00΄, μπάνιο στη
θάλασσα, μετά επίσκεψη στο μοναστήρι, καλό φαγητό και υπέροχο κρασί. Ανάγκη
αναχώρησης καθώς ο αρχοντάρης δήλωσε ότι δεν γίνεται εκεί διανυκτέρευση. Ψυχρή
κατάσταση. Παρέα με τον πατέρα Μόδεστο και ώρα 13.30΄ πορεία για τη Μονή του
Παντοκράτορα. Ανήφορος μέχρι την πρώτη διασταύρωση και ήλιος. Συνταξιδιώτες κι
άλλοι και ωραία διαδρομή. Καλή η υποδοχή εκεί. Στις 17.30΄ επίσκεψη στην Σκήτη
του Προφήτη Ηλία, τη Ρωσική. Ένας καλόγερος, μάλιστα Αμερικανός πολύ
εξυπηρετικός μας ξενάγησε. Τέμπλο χρυσό σε μια εκκλησία του 1913. ένας εργάτης,
ο Δημητρός και μια τεράστια σκήτη που παράκμασε επειδή κόπηκε η χορηγία των
Τσάρων μετά την επανάσταση του 1917. Ώρα 19.00΄στη θάλασσα, πλύσιμο ποδιών,
φωτογραφίες σ’ ένα υπέροχο δειλινό με θέα τη Μονή Σταυρονικήτα, τον Άθωνα από
το κιόσκι έξω από τη Μονή του Παντοκράτορα. Δείπνο, πιλάφι με πεταλίδες. Λίγη
φλυαρία, σκιτσάρισμα και κατά τις 22.00 ύπνος.
Πέμπτη 8/7/1976. Πρωινό στο Μονή
Παντοκράτορα. Καφές. Αναχώρηση στις 8.30΄και μετά από μια ώρα πεζοπορία φτάσαμε
στη Μονή Σταυρονικήτα. Θαυμάσια υποδοχή, λουκούμι και μετά ξενάγηση. Πολλοί
ξένοι και ώρα για ζωγραφική, πολλά σχέδια από τα κτίσματα εκεί. Ώρα 10.00΄φαγητό
στην υπέροχη τράπεζα, κολοκύθια με ρύζι. Ιεροτελεστία του γεύματος στο
κοινοβιακό μοναστήρι. Αναχώρηση στις 13.00΄ για την Ιβήρων. Ωραία διαδρομή
δίπλα στη θάλασσα. Ταρσανάς της Καλιάγρας. Άφιξη στην Ιβήρων, το
μοναστήρι είναι ιδιόρρυθμο, μεγάλο, μεγαλόπρεπο και κακοδιατηρημένο.
Πλουσιότατο καθολικό και η εικόνα της Πορταϊτισσας, αντικείμενα άφταστης τέχνης
και μέσα τοιχογραφίες καταπληκτικές. Πλούσια βιβλιοθήκη και απαίσιο αρχονταρίκι
με τι εικόνες των βασιλιάδων. Ώρα 15.30΄αναχώρηση για την Μονή Φιλοθέου.
Ανηφόρα, ωραία διαδρομή. Φτάσαμε στις 17.00΄και μας κέρασαν ρακί και λουκούμι.
Ένα υπέροχο κοινοβιακό μοναστήρι με υποδειγματική τάξη και καθαριότητα, με
περιποίηση και ωραία δωμάτια. Ιεροτελεστία του εσπερινού, με μεγάλη Τράπεζα και
πολλούς επισκέπτες. Με τη γαλήνη μιας μονής υπόδειγμα. Πολλά σχέδια από τον
εσωτερικό χώρο της μονής έκαναν τη βραδιά ακόμα πιο ενδιαφέρουσα. Ύπνος στις
22.00΄.
Παρασκευή 9/7/1976. το πρωί μετά
το ωραίο πρωινό αναχώρηση κατά τις 7.30΄ και μέσα από μια υπέροχη
διαδρομή φτάσαμε στη Μονή Καρακάλλου. Επίσης όμορφο και κοινοβιακό μοναστήρι.
Συμπαθής ο ηγούμενος μας έδειξε το καθολικό, την βιβλιοθήκη και τον πύργο. Μας
κέρασαν καφέ, λουκούμι και ρακί. Το φαγητό ήταν στις 11.00΄και στις 12.00΄ στον
ταρσανά της μονής περιμέναμε το καραβάκι για τη Λαύρα. Εκεί ένας όμορφα
ερειπωμένος πύργος, μπάνιο στη θάλασσα και ηλιοθεραπεία.
Σάββατο 10/7/1976 και ώρα
7.00΄αναχώρηση από τη Λαύρα. Μετά τρεις ώρες δρόμο φτάσαμε στα Καυσοκαλύβια
μέσα από ένα δάσος καστανιάς, ελάτης και πεύκου, περάσαμε τα νερά προς το δρόμο
της Σκήτης της Αγίας Άννας υψόμετρο 750 μέτρα . Περάσαμε από τη σκήτη του πατέρα
Μεθόδιου που η ηλικία του φτάνει τα 70 χρόνια. Το μεσημέρι στα Καυσοκαλύβια.
Ερημιά, Ιωασαφαίοι ζωγράφοι, το τυπικό κέρασμα. Δεν είδαμε κανένα άλλο. Φάγαμε
σύκα. Στον ταρσανά στις 12.00΄, ζέστη.
Περιμένοντας το καραβάκι κάναμε
μπάνιο, πλύναμε ρούχα. Φύγαμε στις 16.00΄μαζί με τα άλλα παιδιά που
συνταξιδεύαμε. Φτάσαμε στην Μονή Αγίου Παύλου στις 17.30΄ αφού περάσαμε
πλέοντας από τις σκήτες στις βραχώδεις ακτές του Άθωνα, Καρούλια,
Κατούνια, Αγία Άννα και Νέα Σκήτη. Φωλιές πάνω στους βράχους. Θαυμάσιες
άγριες ακτές. Από τον ταρσανά της χρειάζεται μισή ώρα για την Παύλου. Όμορφο
μοναστήρι, είδαμε τη βιβλιοθήκη και υπέροχες εικόνες και σταυρούς. Ο
βιβλιοθηκάριος, φλύαρος και πνευματικός του Πατακού. Φαγητό ρύζι με μπακαλιάρο.
Σ’ ένα τεράστιο δωμάτιο το βράδυ κοιμηθήκανε επτά άτομα.
Κυριακή 11/7/1976. Πρωί – πρωί
φύγαμε για τη Μονή Διονυσίου. Σε μισή ώρα φτάσαμε και εκεί παρακολουθήσαμε τη
λειτουργία. Πήραμε αγιασμένο βαμβάκι από τα λείψανα των αγίων. Φάγαμε σε μια
Τράπεζα με νωπογραφίες του Θεοφάνη. Το φαγητό ήταν ρεβίθια με ψάρι και ωραίο
κρασί. Μείναμε ως αργά το μεσημέρι και μας κέρασαν καφέ. Και εκεί φωτογραφίες
των βασιλιάδων. Κατεβήκαμε στην ακτή και κάναμε μπάνιο. Μετά τραβήξαμε για τη
Μονή Γρηγορίου. Κουραστική διαδρομή και μες στον ήλιο. Το μοναστήρι όμως
υπέροχο, δίπλα στην θάλασσα, με φοίνικες. Και εδώ το κέρασμα, ο εσπερινός, η
ολονυκτία, το φαγητό, τουρλού και λουκουμάδες. Ζωγραφική. Υποψήφιοι καλόγεροι.
Το μοναστήρι είναι σχετικά νέο, δεν υπάρχουν τόσα ιστορικά κειμήλια. Νέος και ο
ηγούμενος και ομιλητικός. Μας χάρισε ένα βιβλίο, συμβουλές προς μοναχούς μετά
το φαγητό. Καινοτομία.
Δευτέρα 12/7/1976. Μετά την
ολονυκτία φαγητό στις 10.00΄. αναχώρηση μετά. Στα μισά του δρόμου μπάνιο σε μια
υπέροχη ακρογιαλιά. Μετά τις 14.00΄ φτάσαμε στη Μονή Σίμωνος Πέτρας. Μοναδικό,
φανταστικό και επιβλητικό μοναστήρι. Κέρασμα λουκούμι και ρακί. Επισκευές μετά
τις καταστροφές που είχαν κάνει οι πυρκαγιές. Ένα κομμάτι του μοναστηριού
εντελώς καινούριο. Φαγητό πατάτες. Ζωγραφική. Έτσι πέρασε το απόγευμα.
Προσκύνηση των ιερών λειψάνων. Δείπνο στην Τράπεζα. Γλυκό δειλινό, συζήτηση και
ύπνος.
Τρίτη 13/7/1976. Αναχώρηση για τη
Δάφνη. Υπέροχο μπάνιο σε μια ερημική παραλία. Το Ρωσικό μοναστήρι του Αγίου
Παντελεήμονα. Επιβλητικά, τεράστια κτίσματα. Ένα μέρος του ερειπωμένο και
καμένο, γεμάτο αγριόχορτα. Βιβλική ερήμωση εκεί που ο αλλοτινός πλούτος είχε
τον πρώτο λόγο. Με το καραβάκι κατευθυνόμαστε προς τη Μονή Ξενοφώντος. Εκεί
μοναχοί ηλικιωμένοι, σιωπηλοί προχωρούν προς το τέλος, εκεί ο θάνατος έρχεται
και παρά τον καιρό και παρά τη θέληση. Παρόλα αυτά ένα μεγάλο μοναστήρι και μια
υπέροχη βραδιά κατά την παραμονή μας.
Τετάρτη 14/7/1976. Μονή
Δοχειαρίου, νωπογραφίες του Θεοφάνη. Ευχάριστη συζήτηση με ένα καλόγερο από την
Κρήτη. Στις 11.00΄αναχώρηση για την Ουρανούπολη. Διαδρομή δίπλα σε ερημικές
αμμουδερές παραλίες με σκήτες και ταρσανάδες. Δελφίνια δίπλα παίζουν δίπλα μας.
Αναχώρηση για Θεσσαλονίκη στις 12.30΄. Μια μικρή βόλτα στην πόλη και στις
23.00΄με το τρένο για την Αθήνα. Φτάσαμε στις 10.00΄ την επόμενη μέρα.
[Συνεχίζεται]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου